در نزدیکی شهرستان شیرگاه مازندران، منطقه بسیار خوش آب‌وهوا و سرسبزی به نام لفور واقع شده است که بسیاری آن را به‌خاطر سد لفورمی‌شناسند. این سد که نام رسمی آن، «سد صالحی مازندرانی» است، از جاهای دیدنی سوادکوه به شمار می‌آید و در استان مازندران و در شهرستان سوادکوه شمالی در بخش لفور قرار دارد. سد لفور به دلیل نزدیکی به تهران در روزهای تعطیل و آخر هفته میزبان تعداد زیادی از مسافران تهرانی است، تهرانی ها غالبا با اجاره ویلا در لفور اقامتی کوتاه و شاد را سپری می کنند.
معرفی سد لفور
استان مازندران از لحاظ آب‌وهوایی و پوشش گیاهی و همچنین تجمع گونه‌های جانوری، یكی از مناطق بی‌نظیر ایران است که در كنار تمام زیبایی‌های آن، سد بزرگ و كم‌نظیر لفور خودنمایی می‌کند. این سد در دل جنگل‌های وسیع و بر روی دریاچه لفور این منطقه قرار دارد و نقشی حیاتی برای مردم و محیط زیست ایفا می‌كند.
ساختار طبیعی سد و استفاده از سنگ‌ریزه در ساخت آن باعث شده است که با كمترین آلودگی و مشكلات زیست‌محیطی، بیشترین خدمت را به مردم این منطقه برساند و یكی از مهم‌ترین منابع تامین آب شرب مردم این منطقه و شهرهای اطراف آن باشد.
سد لفور کجاست؟
سد لفور که از جاهای دیدنی استان مازندران است، در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی بابل قرار دارد و آن را با نام‌های «سد البرز» و «سد پاشاکلا» نیز می‌شناسند. (
مسیر دسترسی به سد لفور از جاده فیروزکوه
اگر از سمت جاده فیروزکوه قصد سفر به سد لفور را دارید، باید بعد از گذشتن از شهرهای پل سفید، زیر‌آب و شیرگاه، مسیر خود را به‌سمت جاده شیرگاه-بابل‌کنار تغییر دهید که از مناطق کلیج خیل و اسلام آباد عبور می‌کند.
مسیر دسترسی به سد لفور از جاده هراز
جاده هراز شما را به‌ترتیب به شهرهای آمل و بابل راهنمایی می‌کند. در شهر بابل باید به‌دنبال حرکت در مسیر جاده گنج افروز به‌طرف بابل‌کنار باشید. جاده گنج افروز به‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، در مجاورت دره‌ای بزرگ قرار دارد و از همین رو با رانندگی ایمن و رعایت سرعت مطمئنه می‌توانید بدون هیچ مشکلی از این مسیر عبور کنید. سپس با عبور از شهر بابل‌کنار، به سه راهی شیردارکلا می‌رسید که مکانی بسیار شلوغ و پررفت‌وآمد است و از هر کسی مکان سد را بپرسید، به شما کمک خواهد کرد.
برای دیدن منظره پشت سد باید از ضلع شرقی سد به تاج آن برسید که ممکن است ماموران سد مانع شوند یا از مسیر روستای گالشکلا استفاده کنید که به‌نظر زیباتر است. از جاده اصلی باید حدود پنج کیلومتر را طی کنید تا به روستای گالشکلا برسید؛ هرچند جاهایی در طول مسیر، بر فراز سد قرار دارد و به این ترتیب با منظره‌ای خیره‌کننده مواجه خواهید شد
تاریخچه سد لفور
در سال‌های آخر حکومت پهلوی، مطالعات اولیه و امکان‌سنجی احداث یک سد مخزنی روی رودخانه بابلرود در منطقه بابل‌کنار انجام شده بود؛ اما با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، موضوع احداث سد به تعویق افتاد تا اینکه در سال ۱۳۷۴ و با تغییر محل احداث آن از بابل‌کنار به منطقه لفور در شهرستان سوادکوه شمالی، دستور اجرای طرح صادر و سد لفور با ارتفاع ۷۲ متر روی تلاقی سه رودخانه کارسنگ رود و آذررود و اسکلیم روهار احداث شد.
در ابتدا سد لفور، با نام سد «پاشاکلا» شناخته می‌شد و تابلوهایی با همین نام در حاشیه جاده‌های لفور و بابل‌کنار نصب شده بود. پروژه سد پاشاکلا با این هدف ساخته شد که آب موردنیاز ۵۴ هزار هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان‌های بابل، بابلسر، قائم‌شهر و جویبار را تأمین کند.
ارتفاع این دریاچه سد مخزنی از پی ۷۸ متر، طول تاج ۸۳۸ متر، عرض تاج ۱۲ متر و عرض پی آن ۴۵۰ متر است. میزان حجم کل مخزن به ۱۴۲ میلیون مترمکعب و حجم مفید آن به ۱۲۲ میلیون مترمکعب می‌رسد.
بهترین زمان سفر به سد لفور
سد لفور در دل جنگل لفور، منظره‌ای زیبا و دل‌نواز را پیشکش افراد عاشق طبیعت‌گردی می‌کند و به همین دلیل در تمامی فصول سال شلوغ است و کمتر زمانی پیش می‌آید که این منطقه را بتوان خلوت دید. مسیر رفتن به سد لفور نیز به‌نوبه خود زیبا است و از دل جنگل‌ها و چشمه‌ها و آبشارهای كم‌نظیر می‌گذرد.
با این حال، بهترین زمان سفر به سد لفور، ترجیحا فصل بهار یا تابستان است. اگر مایل باشید در دل طبیعت و با شیوه‌ای متفاوت وقت خود را سپری کنید، چادر و امکانات اولیه ایجاد یک کمپ جزو ملزومات این سفر به حساب می‌آید. در شب، حشره‌ها و جانوران موذی زیاد می‌شوند و در جنگل هم همیشه باران می‌بارد؛ پس چادر شما باید در برابر رطوبت مقاوم بوده و توری برای جلوگیری از ورود حشرات داشته باشد.
برای کسانی که از هیاهوی شهر به دامان طبیعت پناه می‌برند، شاید بهترین تفریح داشتن آرامش در محیطی زیبا با آب‌وهوایی معتدل و خوب باشد. علاوه بر این، ماهیگیری هم یکی از تفریح‌های بازدیدکنندگان سد لفور است؛ به‌خصوص که ماهی‌های معروف سد لفور، زردپر، سرخ باله و سفید رودخانه‌ای هستند
دهستان لفور
لفور یا لپور یکی از دهستان‌های شهرستان سوادکوه شمالی در استان مازندران به شمار می‌رود که از ۲۹ آبادی و روستا تشکیل شده است. این روستاها به حدی زیبا و جذاب هستند که هر گردشگری را به روستاگردی و معاشرت با مردم بومی آن وادار می‌کنند. از جمله روستاهای لفور می‌توان به گشنیان، نفت‌چال، چاکسر، اسبوکلا، گالشکلا، میرارکلا، غوزک رودبار، امامکلا، کالیکلا، مرزی‌دره و عالم‌کلا اشاره کرد.
هارمونی زیبایی‌ها، درهم‌تنیدگی انسان و دست ساخته‌های بشر با طبیعت و توقف زمان در هزاره‌های گذشته، همگی شاید فقط در منطقه لفور سوادکوه قابل‌مشاهده باشد. هم‌نوایی کوهستان، جنگل، چشمه‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه، آبشار و زندگی روستایی به‌خوبی در منطقه لفور به چشم می‌خورد.
گردشگران با سفر به این منطقه می‌توانند ماهیگیری در دریاچه و رودخانه، لم دادن به درختان بلند راش و افرا، قدم زدن در روستاها و حس بی‌نظیر پیاده‌روی با پای برهنه در آب سرد رودخانه و تجربه خلوت با خدا در دل امامزاده‌ها و مساجد چوبی را تجربه کنند.
از جاذبه‌های گردشگری و مذهبی این منطقه می‌توان به جنگل خربمرد، امامزاده سه تن بزرگوار (گزو)، آبشار گزو، امامزاده سید محمد ال کیا (نفت چال)، رودخانه اسکلیم رود، هفت آبشار سوادکوه، پارک جنگلی جوارم، روستای بورخانی، آبشار اسکلیم یا گالش کلا اشاره کرد که باید در برنامه سفر هر گردشگری قرار بگیرد.
آثار باستانی و تاریخی لفور
در پی کاوش‌های اخیر در محوطه سد لفور که روی تپه تاریخی چاشتخوران صورت گرفت، آثار معماری‌ای از دوران عصر آهن به دست آمد.
از کاوش‌های باستان‌شناسی محدوده سد لفور، آثاری از عصر آهن به دست آمده است
آثار مکشوفه این تپه تاریخی را می‌توان پی سنگی خانه‌ها، تنور و خمره ذخیره‌سازی مواد غذایی و همچنین قالب‌های سنگی و سفالی ذوب فلز عنوان کرد. بنا به‌گفته باستان‌شناسان، مطالعات اولیه روی این آثار نشان می‌دهد که مردم این منطقه موفق به دستیابی به روش پیشرفته‌ای از پخت سفال در فرم‌های گوناگون و ذوب فلزات شده بودند.
در این منطقه همچنین دو گورستان مربوط به اوایل اسلام کشف شده است که اجساد آن به‌همراه تابوت‌های چوبی با بست‌های فلزی و گورهایی با آجر دفن شده بودند
در نزدیکی شهرستان شیرگاه مازندران، منطقه بسیار خوش آب‌وهوا و سرسبزی به نام لفور واقع شده است که بسیاری آن را به‌خاطر سد لفورمی‌شناسند. این سد که نام رسمی آن، «سد صالحی مازندرانی» است، از جاهای دیدنی سوادکوه به شمار می‌آید و در استان مازندران و در شهرستان سوادکوه شمالی در بخش لفور قرار دارد. سد لفور به دلیل نزدیکی به تهران در روزهای تعطیل و آخر هفته میزبان تعداد زیادی از مسافران تهرانی است، تهرانی ها غالبا با اجاره ویلا در لفور اقامتی کوتاه و شاد را سپری می کنند.
معرفی سد لفور
استان مازندران از لحاظ آب‌وهوایی و پوشش گیاهی و همچنین تجمع گونه‌های جانوری، یكی از مناطق بی‌نظیر ایران است که در كنار تمام زیبایی‌های آن، سد بزرگ و كم‌نظیر لفور خودنمایی می‌کند. این سد در دل جنگل‌های وسیع و بر روی دریاچه لفور این منطقه قرار دارد و نقشی حیاتی برای مردم و محیط زیست ایفا می‌كند.
ساختار طبیعی سد و استفاده از سنگ‌ریزه در ساخت آن باعث شده است که با كمترین آلودگی و مشكلات زیست‌محیطی، بیشترین خدمت را به مردم این منطقه برساند و یكی از مهم‌ترین منابع تامین آب شرب مردم این منطقه و شهرهای اطراف آن باشد.
سد لفور کجاست؟
سد لفور که از جاهای دیدنی استان مازندران است، در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی بابل قرار دارد و آن را با نام‌های «سد البرز» و «سد پاشاکلا» نیز می‌شناسند. (
مسیر دسترسی به سد لفور از جاده فیروزکوه
اگر از سمت جاده فیروزکوه قصد سفر به سد لفور را دارید، باید بعد از گذشتن از شهرهای پل سفید، زیر‌آب و شیرگاه، مسیر خود را به‌سمت جاده شیرگاه-بابل‌کنار تغییر دهید که از مناطق کلیج خیل و اسلام آباد عبور می‌کند.
مسیر دسترسی به سد لفور از جاده هراز
جاده هراز شما را به‌ترتیب به شهرهای آمل و بابل راهنمایی می‌کند. در شهر بابل باید به‌دنبال حرکت در مسیر جاده گنج افروز به‌طرف بابل‌کنار باشید. جاده گنج افروز به‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، در مجاورت دره‌ای بزرگ قرار دارد و از همین رو با رانندگی ایمن و رعایت سرعت مطمئنه می‌توانید بدون هیچ مشکلی از این مسیر عبور کنید. سپس با عبور از شهر بابل‌کنار، به سه راهی شیردارکلا می‌رسید که مکانی بسیار شلوغ و پررفت‌وآمد است و از هر کسی مکان سد را بپرسید، به شما کمک خواهد کرد.
برای دیدن منظره پشت سد باید از ضلع شرقی سد به تاج آن برسید که ممکن است ماموران سد مانع شوند یا از مسیر روستای گالشکلا استفاده کنید که به‌نظر زیباتر است. از جاده اصلی باید حدود پنج کیلومتر را طی کنید تا به روستای گالشکلا برسید؛ هرچند جاهایی در طول مسیر، بر فراز سد قرار دارد و به این ترتیب با منظره‌ای خیره‌کننده مواجه خواهید شد
تاریخچه سد لفور
در سال‌های آخر حکومت پهلوی، مطالعات اولیه و امکان‌سنجی احداث یک سد مخزنی روی رودخانه بابلرود در منطقه بابل‌کنار انجام شده بود؛ اما با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، موضوع احداث سد به تعویق افتاد تا اینکه در سال ۱۳۷۴ و با تغییر محل احداث آن از بابل‌کنار به منطقه لفور در شهرستان سوادکوه شمالی، دستور اجرای طرح صادر و سد لفور با ارتفاع ۷۲ متر روی تلاقی سه رودخانه کارسنگ رود و آذررود و اسکلیم روهار احداث شد.
در ابتدا سد لفور، با نام سد «پاشاکلا» شناخته می‌شد و تابلوهایی با همین نام در حاشیه جاده‌های لفور و بابل‌کنار نصب شده بود. پروژه سد پاشاکلا با این هدف ساخته شد که آب موردنیاز ۵۴ هزار هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان‌های بابل، بابلسر، قائم‌شهر و جویبار را تأمین کند.
ارتفاع این دریاچه سد مخزنی از پی ۷۸ متر، طول تاج ۸۳۸ متر، عرض تاج ۱۲ متر و عرض پی آن ۴۵۰ متر است. میزان حجم کل مخزن به ۱۴۲ میلیون مترمکعب و حجم مفید آن به ۱۲۲ میلیون مترمکعب می‌رسد.
بهترین زمان سفر به سد لفور
سد لفور در دل جنگل لفور، منظره‌ای زیبا و دل‌نواز را پیشکش افراد عاشق طبیعت‌گردی می‌کند و به همین دلیل در تمامی فصول سال شلوغ است و کمتر زمانی پیش می‌آید که این منطقه را بتوان خلوت دید. مسیر رفتن به سد لفور نیز به‌نوبه خود زیبا است و از دل جنگل‌ها و چشمه‌ها و آبشارهای كم‌نظیر می‌گذرد.
با این حال، بهترین زمان سفر به سد لفور، ترجیحا فصل بهار یا تابستان است. اگر مایل باشید در دل طبیعت و با شیوه‌ای متفاوت وقت خود را سپری کنید، چادر و امکانات اولیه ایجاد یک کمپ جزو ملزومات این سفر به حساب می‌آید. در شب، حشره‌ها و جانوران موذی زیاد می‌شوند و در جنگل هم همیشه باران می‌بارد؛ پس چادر شما باید در برابر رطوبت مقاوم بوده و توری برای جلوگیری از ورود حشرات داشته باشد.
برای کسانی که از هیاهوی شهر به دامان طبیعت پناه می‌برند، شاید بهترین تفریح داشتن آرامش در محیطی زیبا با آب‌وهوایی معتدل و خوب باشد. علاوه بر این، ماهیگیری هم یکی از تفریح‌های بازدیدکنندگان سد لفور است؛ به‌خصوص که ماهی‌های معروف سد لفور، زردپر، سرخ باله و سفید رودخانه‌ای هستند
دهستان لفور
لفور یا لپور یکی از دهستان‌های شهرستان سوادکوه شمالی در استان مازندران به شمار می‌رود که از ۲۹ آبادی و روستا تشکیل شده است. این روستاها به حدی زیبا و جذاب هستند که هر گردشگری را به روستاگردی و معاشرت با مردم بومی آن وادار می‌کنند. از جمله روستاهای لفور می‌توان به گشنیان، نفت‌چال، چاکسر، اسبوکلا، گالشکلا، میرارکلا، غوزک رودبار، امامکلا، کالیکلا، مرزی‌دره و عالم‌کلا اشاره کرد.
هارمونی زیبایی‌ها، درهم‌تنیدگی انسان و دست ساخته‌های بشر با طبیعت و توقف زمان در هزاره‌های گذشته، همگی شاید فقط در منطقه لفور سوادکوه قابل‌مشاهده باشد. هم‌نوایی کوهستان، جنگل، چشمه‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه، آبشار و زندگی روستایی به‌خوبی در منطقه لفور به چشم می‌خورد.
گردشگران با سفر به این منطقه می‌توانند ماهیگیری در دریاچه و رودخانه، لم دادن به درختان بلند راش و افرا، قدم زدن در روستاها و حس بی‌نظیر پیاده‌روی با پای برهنه در آب سرد رودخانه و تجربه خلوت با خدا در دل امامزاده‌ها و مساجد چوبی را تجربه کنند.
از جاذبه‌های گردشگری و مذهبی این منطقه می‌توان به جنگل خربمرد، امامزاده سه تن بزرگوار (گزو)، آبشار گزو، امامزاده سید محمد ال کیا (نفت چال)، رودخانه اسکلیم رود، هفت آبشار سوادکوه، پارک جنگلی جوارم، روستای بورخانی، آبشار اسکلیم یا گالش کلا اشاره کرد که باید در برنامه سفر هر گردشگری قرار بگیرد.
آثار باستانی و تاریخی لفور
در پی کاوش‌های اخیر در محوطه سد لفور که روی تپه تاریخی چاشتخوران صورت گرفت، آثار معماری‌ای از دوران عصر آهن به دست آمد.
از کاوش‌های باستان‌شناسی محدوده سد لفور، آثاری از عصر آهن به دست آمده است
آثار مکشوفه این تپه تاریخی را می‌توان پی سنگی خانه‌ها، تنور و خمره ذخیره‌سازی مواد غذایی و همچنین قالب‌های سنگی و سفالی ذوب فلز عنوان کرد. بنا به‌گفته باستان‌شناسان، مطالعات اولیه روی این آثار نشان می‌دهد که مردم این منطقه موفق به دستیابی به روش پیشرفته‌ای از پخت سفال در فرم‌های گوناگون و ذوب فلزات شده بودند.
در این منطقه همچنین دو گورستان مربوط به اوایل اسلام کشف شده است که اجساد آن به‌همراه تابوت‌های چوبی با بست‌های فلزی و گورهایی با آجر دفن شده بودند
نکات مهم هنگام اجاره خانه برای اینکه سرتان کلاه نرود
دست خشك كن برقي صنعت شرق
دكتر تقي زاده